TANRI TÜRKÜ KORUSUN VE YÜCELTSİN, NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE, TÜM ŞEHİTLERİMİZİ VE AHİRETE GÖÇMÜŞLERİMİZİ RAHMETLE ANIYORUZ, TÜRKİYE CANIM FEDA SANA,  www.ergenekon-destani.tr.gg Sitesi byAdnanoe Sunar....


| ANASAYFA | HAKKIMIZDA | SORULARLA İSLAMİYET | DİB-DİYANET İŞLERİ | C.C EMANET OLUNUZ | KURANI KERİM DİNLE | KURANI KERİM TEFSİRİ | İSLAMİYETİN TEMEL ŞARTLARI | İMANIN ŞARTLARI-MENTÜ | NAMAZ SÜRELERİ | NAMAZIN MANASI | BİR NAMAZIN ÖYKÜSÜ | NAMAZ KILARKEN HALİMİZ | NAMAZ DİNİN DİREĞİ VİDİO | RESİMLE 2 REKAT NAMAZ | HADİSİ ŞERİFLER | İSLAM İLMİHALİ | DUA | EĞİTİM | BİLGİ | ALLAHA GİDEN YOL | HARUN YAHYA | B.SAİDİ NURSİ | EZANDAN RAHATSIZ OLANLAR | KURAN MEKTEBİ | 3 AYLAR MİRAÇ KANDİLİ | 3 AYLAR BERAT KANDİLİ | MEZHEBLER | ŞİFALI BİTKİLER | TEMA VAKFI
SİZİNDE İNTERNET'de SİTENİZ OLSUN, WWW.BEDAVA-SİTEM.COM'DAN NASIL SİTE ALINIR ve YAPILIR. =TÜRKÇE =ALMANCA =İNGİLİZCE
[BEDAVA SİTE YAPILIŞ ANLATIMI] [BEDAVA SİTE TÜRKÇE'si .tr.gg] [BEDAVA SİTE ALMANCA'sı .de.tl] [BEDAVA SİTE İNGİLİZCE'si .page.tl]
Ne Mutlu TÜRK'üm Diyene, www.ergenekon-destani.tr.gg  Saraylarda süremem dağlarda sürdüğümü,Bin cihana değişmem şu öksüz Türklüğümü. TÜRK/TURAN BİRLİĞİ,
            byAdnanoe.Ne Mutlu TÜRK'üm Diyene, www.ergenekon-destani.tr.gg  byAdnanoe

Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla. Allahım Yalnız Senden Yardım İstiyorum, Beni, Annemi, Kardeşlerimi, ve Tüm sevdiklerimi,Bildiğimiz ve Bilmediğimiz Hertürlü beladan Kötülüklerden Sen Koru, ve  Bildiğimiz ve Bilmediğimiz  İyiliklerin Hepisini istiyorum, iyi insanlarla karşılaştır,  AMİN...!  byAdnanoe

FATİHA SÜRESİ  Elhamdulillâhi Rabbilâlemin Errahmânirrahîm Mâliki yev midîn İyyake na’budu Ve iyyake nestaînu
            İhdina essirâta el mustekime sirâta ellezîne en amte Aleyhim ğayrilma’dubi aleyhim ve La eddâllîne
            Rahman Rahim Allah’ın adıyla
            1-2-3 Hamd, Alemlerin Rabbi, Rahman, Rahim ve Din gününün maliki olan Allah’adır.
            4 Biz yalnızca Sana ibadet eder ve yalnızca Sen’den yardım dileriz.
            5-6 Bizi dosdoğru yola ilet, kendilerine nimet verdiklerinin yoluna, gazaba uğrayanların ve sapıklarınkine değil. AYETEL KURSİ Allahü lâ ilâhe illâ hüvel hayyül kayyûm. Lâ te’huzühû sinetün ve lâ nevm. Lehû mâ fis-semâvâti vemâ fil erd. Menzellezî yeşfeu indehû illâ biiznihi. ya’lemü mâ beyne eydîhim vemâ halfehüm velâ yühîtûne bişey’in min ilmihî illâ bimâ şâe vesia kürsiyyühüssemâvâti vel erd. Velâ yeûdühü hıfzuhumâ ve hüvel aliyyül azîm...Meali:Allah...O'ndan başka İlah yoktur.Diridir,Kaimdir. O'nu uyuklama ve uyku tutmaz.Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O'nundur. İzni olmaksızın O'nun Katında şefaatte bulunacak kimdir? O, önlerindekini ve arkalarındakini bilir.(Onlar ise) Dilediği kadarının dışında,O'nun ilminden hiçbir şeyi kavrayıp-kuşatamazlar.O'nun kürsüsü, bütün gökleri ve yeri kaplayıp-kuşatmıştır.Onların korunması O'na güç gelmez.O, pek Yücedir, pek büyüktür.(Bakara Suresi 255. Ayettir)
            İHLAS   Kul huvellâahu ehad Ellâahus samed Lem yelid  ve lem yuuled   Velem yekun   lehuu kufuven   ehad
            Rahman Rahim Allah’ın adıyla
            1 De ki: O Allah, birdir.
            2 Allah, Samed ‘dir (her şey O’na muhtaçtır, daimdir, hiç bir şeye ihtiyacı olmayandır).
            3 O, doğurmamıştır ve doğrulmamıştır.
            4 Ve hiç bir şey O’nun dengi değildir.  FELAK    Kul euzu birabbil felak  Min şerri mâ halak Ve min şerri  ğaasikın
            izâ vekab veminşerrin neffâasâti fil ‘ukad veminşerri hâasidin izâa hased
            Rahman Rahim Allah’ın adıyla
            1 De ki: ”Ben, ağaran sabahın Rabbine sığınırım”
            2 Yarattığı şeylerin şerrinden,
            3 Karanlığa çöktüğü zaman gecenin şerrinden,
            4 Düğümlere üfüren-kadınların şerrinden,
            5 Ve hased ettiği zaman, hasetçinin şerrinden
            NAS   Kul euuzu birabbinâas Melikinnâas İlâahinnâas Min şerril vesvâasil hannâas Ellezii yüvesvisu fii suduuri ennâas minel cinneti vennâas    Rahman Rahim Allah’ın adıyla  1 De ki: İnsanların Rabbine sığınırım,
            2 İnsanların malikine, 3 İnsanların (gerçek) ilahına;
            4 ‘Sincice kalplere vesvese ve kuşku düşürüp duran’ vesvesecinin şerrinden.
            5 Ki o, insanların göğüslerine vesvese verir (içlerine kuşku, kuruntu fısıldar);
            6 Gerek cinlerden, gerekse insanlardan (olan her hannas’tan Allah’a sığınırım).
BİLGEADAM'IN (ADNAN ÖZTÜRK'ün) KURMUŞ OLDUĞU İNTERNET/WEB SİTELERİNDEN BAZILARI, KİŞİSEL SİTELERİMİZ 01= www.adnanoe.tr.gg 02= www.byadnanoe.tr.gg 03= www.byadnan.page.tl 04= www.adnanbey.de.tl 47= www.a06nkara.tr.gg 48= www.ahmetoe.tr.gg 49= www.kubilayoe.tr.gg 54= www.adnanoe.npage.de 120= www.atahan-metehan.tr.gg 121= www.atahanoe.tr.gg 122= www.metehanoe.tr.gg 123= www.metehanbey.tr.gg 126= www.metehan.npage.de 127= www.atahan.npage.de 128= www.atahan-metehan.npage.de 129= www.sadibey.npage.de 130= www.emincavuslar.tr.gg 131= www.emincavuslar.npage.de 132= www.agamemisler.tr.gg 133= www.memisler.npage.de 141= www.selin-alim.npage.de 52= www.toprakh.tr.gg 73= www.akcakeseliufuk.tr.gg 92= www.aydinitisgen.tr.gg KİŞİSEL KÖY BÖLGE SİTELERİMİZ 17= www.akcakese.tr.gg 18= www.akcakesem.tr.gg 19= www.akcakise.tr.gg 20= www.agader.tr.gg 21= www.akcakesegezgini.tr.gg 22= www.akcakeseligezgin.tr.gg 23= www.agakcakese.tr.gg 24= www.guzelciftligi.tr.gg 25= www.gudulkazasi.tr.gg 26= www.gudulkoyleri.tr.gg 27= www.gudulgezgini.tr.gg 28= www.kiymir.tr.gg 29= www.kiymirvadisi.tr.gg 30= www.kiymirgezgini.tr.gg 31= www.yabanabad.tr.gg 32= www.yabanabatgezgini.tr.gg 33= www.06840.tr.gg 34= www.gezginankara.tr.gg 43= www.gultansitesi.tr.gg 44= www.gultantatilsitesi.tr.gg 55= www.akcakese.npage.de 56= www.akcakesem.npage.de 57= www.gultansitesi.npage.de 58= www.gultantatilsitesi.npage.de 94= www.gultankoop.tr.gg 74= www.akcakesenet.tr.gg 76= www.kiymirnet.tr.gg 77= www.ankaragezgin.tr.gg 78= www.gezginankara.tr.gg 79= www.trafikgezgini.tr.gg 80= www.agamuhtar.tr.gg 96= www.ankarayitaniyalim.tr.gg 97= www.kirikkaleyitaniyalim.tr.gg 101= www.agadernegi.tr.gg 102= www.guzeldernegi.tr.gg 103= www.aggk.tr.gg 105= www.06aga.tr.gg 117= www.gudulkazasi.npage.de 135= www.yabanabad.npage.de 136= www.kiymir.npage.de 50= www.sogucak-kazan.tr.gg 90= www.gudulmhp.tr.gg 91= www.yassi-oren.tr.gg 170= www.kesanuz.npage.de 171= www.garipce.npage.de 172= www.sinanli.npage.de 173= www.beypazari.npage.de 174= www.kizilcahamam.npage.de 175= www.celtikci.npage.de 176= www.sirkeli-ankara.npage.de 177= www.cubuk-ankara.npage.de 178= www.ayas-ankara.npage.de 179= www.kazan-ankara.npage.de 180= www.camlidere.npage.de 181=www.yenikent.npage.de 182=www.nallihan.npage.de 183= www.polatli.npage.de DİNİ SİTELERİMİZ 36= www.dinayetim.tr.gg 37= www.islamakaid.tr.gg 38= www.ilksoz.tr.gg 39= www.dinlerdunyasi.tr.gg 40= www.kitabinioku.tr.gg 41= www.dilcevirici.tr.gg 42= www.ceviricim.tr.gg 60= www.dinayetim.npage.de 61= www.islamakaid.npage.de 156= www.namaznet.tr.gg 118= www.dinimislam.npage.de EĞİTİÇİ, BİLGİ, KİŞİSEL TİCARİ SİTELERİMİZ 05= www.alobilgi.tr.gg 00= www.tbayrak.tr.gg 06= www.balikciftligi.tr.gg 07= www.ergenekon-destani.tr.gg 08= www.turanilleri.tr.gg 09= www.tbayrak.tr.gg 10= www.by-solar.tr.gg 11= www.aenerji.tr.gg 12= www.bysolarenerji.tr.gg 13= www.suenerji.tr.gg 14= www.denizenerji.tr.gg 15= www.dermantip.tr.gg 16= www.derman-tip-merkezi.tr.gg 35= www.trafikgezgini.tr.gg 70= www.cevirmen.npage.de 71= www.dilcevirici.npage.de 95= www.tarsuslugezgin.tr.gg 45= www.atakcancelik.tr.gg 46= www.atak-can.tr.gg 51= www.kazansu.tr.gg 53= www.bysolar.azbuz.com 59= www.atakcancelik.npage.de 62= www.alobilgi.npage.de 63= www.ergenekondestani.npage.de 64= www.balikciftligi.npage.de 65= www.solarturk.npage.de 66= www.by-solar.npage.de 67= www.bysolar.npage.de 68= www.suenerji.npage.de 69= www.denizenerji.npage.de 72= www.aenerji.npage.de 75= www.solarnet.tr.gg 81= www.tbayrak.npage.de 82= www.alobilgisitekayit.tr.gg 83= www.asitekayit.tr.gg 84= www.aysa-insaat.tr.gg 85= www.unal-emlak.tr.gg 86= www.bebe-dunyasi.tr.gg 87= www.bybebe.tr.gg 88= www.bebediyari.tr.gg 89= www.ceyizis.tr.gg 93= www.akcakesecat.tr.gg 98= www.asitekayit.tr.gg 99= www.alobilgisitekayit.de.tl 100= www.abedavasite.de.tl 104= www.bursverenler.tr.gg 106= www.solar-akdeniz.tr.gg 107= www.solar-doguanadolu.tr.gg 108= www.solar-ankara.tr.gg 109= www.solarholding.tr.gg 110= www.solarturkiye.tr.gg 111= www.solar-icanadolu.tr.gg 112= www.solar-ege.tr.gg 113= www.solar-marmara.tr.gg 114= www.solar-karadeniz.tr.gg 115= www.abedavasite.npage.de 116= www.asitekayit.npage.de 119= www.meteyolu.tr.gg 124= www.turandiyari.tr.gg 125= www.yasev-yadaterket.tr.gg 134= www.sitemiekle.npage.de 137= www.sifalibitkiler.npage.de 138= www.oticaret.npage.de 139= www.ozerticaret.npage.de 140= www.oticaret.tr.gg 142= www.bebedunyasi.npage.de 143= www.bayraksitesi.npage.de 144= www.basariroto.npage.de 145= www.basariroto.tr.gg 146= www.bedavasite.npage.de 147= www.kafkaslar.npage.de 148= www.atamturk.npage.de 152= www.dogaenerji.npage.de 153= www.temizenerji.npage.de 154= www.bayraksitesi.tr.gg SPOR SİTELERİMİZ 149= www.sporcanli.npage.de 150= www.macizle.npage.de 151= www.sahadan.npage.de 155= www.liglercanli.tr.gg 184= www.bilgeadam.npage.de 185= www.urus-ankara.npage.de 186= www.etlik-ankara.npage.de 187=www.kecioren.npage.de 188= www.yenimahalle.npage.de 189= www.batikent.npage.de 190= www.sincan.npage.de 191= www.altindag.npage.de 192= www.huseyingazi.npage.de 193=www.akyurt.npage.de 194= www.baglum.npage.de 195= www.haskoy.npage.de 196= www.cankaya.npage.de 197= www.ulus-ankara.npage.de 198= www.kizilay-ankara.npage.de 199= www.dikmen.npage.de 200= www.elmadag.npage.de 201= www.gulhane.npage.de 202= www.iskitler.npage.de 203= www.guzelyurt.npage.de 204= www.dermantip.npage.de 205= www.saglik.npage.de 206= www.gudulspor.npage.de 207= www.akcakesespor.npage.de 208= www.guzelspor.npage.de 209= www.agaspor.npage.de 210= www.turanbirligi.npage.de 211= www.gunesenerji.npage.de 212= www.kitabinioku.npage.de 213= www.aysainsaat.npage.de 214= www.guzelyurtspor.npage.de 215= www.solarturkiye.npage.de 216= www.kiymirvadisi.npage.de 217= www.ilksoz.npage.de 218= www.turanilleri.npage.de 219= www.turandiyari.npage.de 220= www.goklerdeyiz.npage.de 221= www.hikayeler.npage.de 222= www.ankarayitaniyalim.npage.de 223= www.kirikkale.npage.de 224= www.ykaradayi.npage.de 225= www.yilmazkaradayi.npage.de 226= www.basbugu.npage.de 227= www.baskent.npage.de 228= www.ankaram.npage.de 229= www.alemler.npage.de 230= www.dunyam.npage.de 231= www.yalnizsin.npage.de 232= www.canyurt.npage.de 233= www.murselcanyurt.npage.de 234= www.namikcanyurt.npage.de 235= www.turkotagi.npage.de 236= www.egitim.npage.de 237= www.adnanozturk.npage.de 238= www.solarankara.npage.de 239= www.solaricanadolu.npage.de 240= www.solarege.npage.de 241= www.solarmarmara.npage.de 242= www.solarakdeniz.npage.de 243= www.dershane.npage.de 244= www.doguanadolu.npage.de 245= www.solarkaradeniz.npage.de 246= www.solardoguanadolu.npage.de 247= www.solarguneydoguanadolu.npage.de 248= www.solaristanbul.npage.de 249= www.solarizmir.npage.de 250= www.solarholding.npage.de 251= www.ailemerkezi.npage.de 252= www.bilgiler.npage.de 253= www.sevmek.npage.de 254= www.meyveler.npage.de 255= www.havadurumu.npage.de 256= www.soykirimi.npage.de 257= www.ermenisoykirimi.npage.de 258= www.ermenidosyasi.npage.de 259= www.agaclar.npage.de 260= www.durmusali.npage.de 261= www.mollaahmet.npage.de 262= www.fahrikaradayi.npage.de 263= www.hafizmustafa.npage.de 264= 265= 19.12.2009 Tarihi Saat:11:35 itibari ile, DEVAM EDEÇEK....

 
İSLAM AKAİD Menüye Hoşgeldiniz
Akaid
Hakkımızda
Sorularla İslamiyet
Üçaylar Miraç Kandili
Üç aylar Berat Kandili
C.C.Emanet Olunuz
Kura'nı Kerim Dinle
İmanın Şartları-Amentü
İslamın Temel Şartları
DİB-Dinayet
Harun Yahya
Sadi nursi kimdir..
Allaha Giden Yol
Bilgi
Eğitim
Ezandan Rahatsız Olanlar
Kuran Tefsiri
Namaz Süreleri
Namazın Manası
Bir Namazın Öyküsü
Namaz Kılarken Halimiz
Namaz Dinin diregi Vidiosu
Resimli 2 Rekat Namaz kılınışı
Hadisler
İslam İlmihali
Kuran Mektebi
MESHEBLER
Hanefi Meshebi
Şafii Meshebi
Maliki Meshebi
Hanbeli Meshebi
Şifalı Bitkiler
TEMA Vakfı 2-B Arazileri imzası
İletişim
Ziyaretçi defteri
.
 

SPONSORLARIMIZ:
TÜRK TURAN BωRLωωω www.ergenekondestani.npage.de Sunar Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar
Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de SunarTürk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de SunarTürk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de SunarTürk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de SunarTürk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de SunarTürk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar
ADNAN ÖZTÜRK internet Sitesine Hosgeldiniz Designed: byAdnanoe

Hadis: En Hayirliniz insanlara yardim
edeniniz,
bu hizmeti
www.bedava-sitem.com
ve
www.npage.de araciligi ve
GOOGLE TRANSLATE ile yapmaktayiz,
Tamamen üçretsiz hizmettir, Eger bir
nebze yardimimiz olmussa ne mutlu
bize. bir C.C razi olsun demeniz yeter,
Saygilarimla
ADNAN ÖZTÜRK.

Designed: byAdnanoe

Hanefi Meshebi

 

HANEFف MEZHEBف

فmam-‎ Âzam lâkab‎yla ‏öhret bulan Ebû Hanîfe'ye izâfe edilen f‎k‎h ekolünün ad‎. Ebû Hanife'nin as‎l ad‎ Numân, babas‎n‎n ad‎ Sâbit, dedesinin ad‎ ise Zûta'd‎r. Zûta, Irak ve فran'‎n müslümanlar‎n eline geçmesinden sonra müslüman olmu‏ ve Kûfe'ye yerle‏mi‏tir. O ve oًlu Sâbit Kûfe'de Hz. Ali ile görü‏mü‏tür

Ebû Hanîfe H. 80 y‎l‎nda Kûfe'de doًdu, varl‎kl‎ bir ailenin çocuًu olarak orada yeti‏ti. Irak ve Hicaz Ebû Hanife'nin yeti‏tiًi dönemde önemli iki ilim merkezi hâlindeydi. Çünkü Hz. Ömer (ö.23/643) devrinde Fustat (eski M‎s‎r), Kûfe ve Basra gibi büyük فslâm ‏ehirleri kurulmu‏ ve bu merkezlere aralar‎nda birçok sahâbenin de bulunduًu binlerce müslüman yerle‏mi‏ti. Hz. Ömer Kûfe'ye fasih Arapça konu‏an kabîleleri yerle‏tirmi‏ ve Abdullah b. Mes'ûd (ö. 32/652)'a onlara ilim öًretmesi için göndermi‏, "kendisine ihtiyac‎m olduًu halde Abdullah'‎ size göndermeyi tercih ettim" demi‏tir (فbnü'l-Kayyim, ف'lâmü'l-Muvakkin, I, 16, 17, 20).

فbn Mes'ûd, Kûfe'nin kurulu‏undan Hz. Osman'‎n halifeliًinin sonlar‎na kadar Kûfelilere Kur'ân ve f‎k‎h öًretmi‏tir. Bu sayede oras‎, pekçok kurrâ, f‎k‎h ve hadis bilginiyle dolmu‏tur. Onun talebelerinin dört bin dolaylar‎nda olduًu söylenir. Ayr‎ca Kûfe'de Sa'd b. Ebî Vakkas (ö. 55/675), Huzeyfe فbnü'l-Yemân (ö. 36/656), Selmân-‎ Fârisî (ö. 36/656), Ammâr b. Yâsir (ö.34/657), Muًîre b. قu'be (ö. 50/670), Ebû Mûsa-E‏'ar, (ö. 44/664) gibi. seçkin sahâbiler de bulunuyordu (en-Neysâbûrî, Ma'rifetu Ulûmi'l-Hadîs, n‏r. es-Seyyid Muazzam, Kahire 1937, s. 191, 192). Bunlar فbn Mes'ûd'a yard‎mc‎ oluyorlard‎. Hz. Ali Kûfe'ye geldiًinde buradaki fakihlerin çokluًuna sevinmi‏,

"Allah, فbn Mes'ûd'a rahmet etsin, bu ‏ehri ilimle doldurmu‏; فbn Mes'ûd'un öًrencileri bu ‏ehrin kandilleridir" demi‏tir (el-Kevserî, F‎khu Ehli'l-Irak ve Hadisühum, Nasbü'r-Râye mukaddimesi, I, 29, 30).

M‎s‎r'a yerle‏en sahâbilerin üç yüz dolaylar‎nda olmas‎na kar‏‎l‎k el-فclî, yaln‎z Kûfe'ye yerle‏en sahâbilerin bin be‏ yüz dolaylar‎nda olduًunu, bunlardan yetmi‏ kadar‎n‎n Bedir sava‏‎na kat‎ld‎klar‎n‎ söyler.

Kûfe'de bu alim sahâbelerden feyiz ve ilim alarak ictihad yapabilecek dereceye ula‏an tâbiîlerden baz‎lar‎ da ‏unlard‎r: Alkame b Kays (ö. 62/681), el-Esved b. Yezîd (ö. 75/694), قurayh b. e1-Hâris (ö. 78/697), Mesrûk b. el-Ecda' (ö. 63/683), Abdurrahmân b. Ebî Leylâ (ö. 148/765), فbrahim en-Nehâî (ö. 96/714), Âmiru'‏-قa'bi (ö. 103/721), Said b. Cübeyr (ö. 95/714), Hammâd b. Ebî Süleyman (ö. 120/738).

ف‏te Hanefi mezhebînin kurucusu Ebû Hanîfe (ö.150/767) böyle bir ilim ortam‎nda yeti‏ti. Ebû Hanife'nin f‎kh‎, kendisinden on sekiz y‎l ders ald‎ً‎ Hammad b. Ebî Süleyman vâs‎tas‎yla, فbrahim en-Nehâî, Alkame ve Esved yoluyla, Abdullah b. Mes'ûd, Hz. Ali ve Hz. Ömer gibi sahâbe bilginlerine dayan‎r. Hz. Ömer'in Irak ekolüne etkisi tbn Mes'ûd vas‎tas‎yla olmu‏tur. Hz. Ali ise kazâ ve fetvâlar‎yla Irakl‎lara önderlik yapm‎‏t‎r.

Kûfe ayn‎ dönemlerde hadîs malzemesi bak‎m‎ndan da zengindi. Müctehidlerin kulland‎ً‎ ibâdet, muâmelât ve ukûbâtla ilgili hüküm hadislerinin say‎s‎ s‎n‎rl‎ olduًu için, bu konularda Hicaz'‎n hadis malzemesi bütün ‏ehirlerin bilginlerince biliniyordu. Çünkü onlar hacc dolay‎s‎yla s‎k s‎k Mekke ve Medîne'yi ziyaret ediyorlard‎. Aralar‎nda k‎rktan fazla hacc ve umre yapan vard‎. Sadece Ebû Hanife elli be‏ kere haccetmi‏ti. فmam Buhârî'nin (ö. 256/869) hocalar‎nda Affân b. Müslim el-Ensârî el-Basrî'nin (ö. 220/835) ‏u sözü Irak yöresinin hadîs bak‎m‎nda ne kadar zengin olduًunu göstermeye yeterlidir: "Kûfe'ye gelip dört ay oturduk. فsteseydik yüz bin hadis yazard‎k; ancak elli bin hadis yazd‎k. Biz yaln‎z herkesin kabul ettiًi hadisleri ald‎k. Çok hadis yazmam‎za قerîk b. Abdillâh (ö. 177/793) engel oldu. Kûfe'de Arapça's‎ bozuk ve hadis rivâyetinde gev‏eklik gösteren kimseye rastlamad‎k" (el-Kevserî, a.g.e.,I, 35, 36).

Affân hakk‎nda, فbnü'l Medinî;

"Hadisteki bir harfte ‏üphesi olsa o hadisi almazd‎"; Ebû Hatîm ise; "imamd‎r, sikâd‎r." demi‏tir. Böyle titiz bir hadisçi kûfe yöresinde dört ayda Ahmed b. Hanbel'in (ö. 241/855) Müsned'indekinden daha çok hadis toplayabilmi‏tir.

Ebû Hanife Kûfe'de önce Kur'ân-‎ h‎fzetti. Sarf, nahiv, ‏ür ve edebiyat öًrendi. Kûfe, Basra ve bütün Irak'‎n en önde gelen üstadlar‎ndan hadis dinledi ve f‎k‎h meselelerini öًrendi. Doًu‏tan mant‎k, zekâ, hâf‎za gücü ve çal‎‏kanl‎ً‎ ile ilim sahipleri aras‎nda temayüz etti. Onun ilme yönelmesinde Âmiru'‏-قa'bî'nin etkisi olmu‏tur. Numân, hacc seyahati s‎ras‎nda, bizzat sahâbelerden hadis dinlemi‏ olan Atâ b. Ebî Rabah (ö. 115/733) ve فbn Ömer'in mevlâs‎ Nâfi' (ö. 117/735) gibi tâbiîlerden baz‎lar‎ ile temas etmi‏ ve onlardan da hadis dinlemi‏tir.

Hocas‎ Hammâd'‎n vefât‎nda Ebû Hanîfe k‎rk ya‏lar‎nda idi. Onun vefât‎yla bo‏alan kürsüsünde ders vermeye ba‏lad‎. Ebû Hanife'nin ders ve fetvâ vermedeki usûlü, rivâyet ve anânecilerin sema' (dinleme) usûlünden farkl‎d‎r. Onun ders halkas‎nda iki türlü müzâkerenin olu‏tuًu anla‏‎l‎yor a) Talebeleri için verdiًi düzenli f‎k‎h dersleri. b) D‎‏ar‎dan ve halk taraf‎ndan cevab‎ istenilen sorular (istiftâ). Hanefi mezhebi isti‏âre esas‎na dayand‎r‎lm‎‏t‎r. Ebû Hanife meseleleri tek tek ortaya atar, öًrencilerini dinler, kendi görü‏ünü söyler ve onlarla konuyu bir ay hattâ daha fazla süreyle münâka‏a ederdi. Meselenin incelenmesinde haz‎rl‎ً‎ olan ve ictihad derecesinde bulunanlar da dü‏ünce ve ictihadlar‎n‎ söyledikten sonra, bu mesele hakk‎nda müzâkere bitmi‏ say‎l‎r ve s‎ra Ebû Hanife'ye gelirdi. O, meseleyi yeniden izah ve tasvir ettikten, kendi delillerini ve ictihad‎n‎ ortaya koyduktan, gerekli düzeltmeler yap‎l‎p cevaplar verildikten sonra, al‎nan karar çoًu defa delillerden tecrit edilerek son derece veciz cümlelerle, bizat kendisi taraf‎ndan imlâ ettirildi. Bu imlâ vecizeleri daha sonra f‎k‎h kaideleri hâline gelmi‏tir (Hatîb, Tarihu Baًdâd XI, 307 vd.; el-Kevserî a.g.e., I, 36 vd.). Ebû Hanife'nin bu ilim halkalar‎nda فslâm'‎n bütün hükümleri yani ibâdât, muâmelât ve ukubâta âit emir ve yasaklar‎n‎ yeni ba‏tan gözden geçirilerek incelenmi‏tir. Konular‎na göre tasnîf edilip tedvîn edilen bu hüküm ve meseleleri Zâhiru'r-Rivâye ad‎yla kaleme alan Muhammed b. Hasen e‏-قeybânî'dir. (ö.189/805). e‏-قeybânî daha küçük ya‏ta iken Ebû Hanîfe'nin ilim meclislerinde haz‎r bulunmaya ba‏lam‎‏; eًitimini daha sonra Ebû Yusuf'un yan‎nda tamamlam‎‏t‎r. Ebû Hanife, öًrencileri için ‏öyle demi‏tir: "فçlerinizde otuz alt‎ tane yeti‏kin olan‎ var, onlardan yirmisekizi kad‎l‎k, alt‎s‎ müftîlik, ikisi de hem ba‏kad‎l‎k ve hem de fetvâ makam‎na lây‎kt‎rlar (el-Bezzâzî, Menâk‎b, II, 125). Bunlar da Ebû Yûsuf ve Züfer'dir"

Zâhiru'r-Rivâye kitaplar‎ alt‎ tane olup, daha sonraki bilginlere tevâtür yoluyla nakledilmi‏tir. Bunlar; " el-Asl (veya el-Mebsût)", "el-Câmiu's-Saًîr", " el-Câmiu'l-Kebîr" " es-Siyeru's-Saًîr", "es-siyeru'l-Kebîr" ve "ez-Ziyâdât" adlar‎n‎ al‎rlar. Hanefi mezhebinin temellerini olu‏turduًu için bunlara "Mesâil-i usûl"de denilmi‏tir. Zâhiru'r-Rivaye'de Ebû Hanife, Ebû Yûsuf ve فmam Muhammed'in görü‏leri toplan‎r. Devrin özelliًi olarak Ebû Hanife f‎k‎h meselelerini talebelerine imlâ ettirmi‏ olmal‎d‎r. Bu alt‎ kitap metinlerinde kendisine isnad edelin meselelerin ona âit olduًunda ‏üphe yoktur. Hattâ meselelerin ifadesinde vecîz metinlere bile Ebû Hanife'nin sözü ve uslûbu olarak bak‎labilir.

Zâhiru'r-Rivâye kitaplar‎ Hâkim e‏-قehîd Ebû Fazl Muhammed el-Mervezî (ö. 334/945) taraf‎ndan k‎salt‎larak bir araya getirilmi‏ ve eser el-Kâfr ad‎n‎ alm‎‏t‎r. Kendi devrinde bu eser Hanefi mezhebinin görü‏lerini, meselelerini öًrenmek isteyene yeterli görülmü‏tür. el-Kâf‎, bir buçuk as‎r kadar sonra قemsü'l-Eimme es-Serahsî (ö. 490/1097) taraf‎ndan ‏erhedilmi‏ ve el-Mebsût isimli bu eser otuz cilt hâlinde bas‎lm‎‏t‎r.

Ebû Hanife'nin kendisine isnad olunan ve günümüze ula‏an kitaplar‎ dah çok akaid ve kelâm konular‎na âittir. el-F‎khu'l-Ekber, Kitâbü'l-Âlim ve'l-Müteallim, Kitâbü'r-Risâle, be‏ tane el-Ha‏iyye kitab‎, el-Kasidetü'n-Nu'mâniyye, Ma'rifetü'l-Mezâhib, Müsnedü'l-فmam Ebî Hanife (Bunlar‎n rivâyet, nüsha ve ‏erhleri için bk., Brockelmann, Gal‏ Fuad Sezgin, Gas; Halim Sâbit قibay, " Ebû Hanife ", فA, IV, 26, 27).

Ebû Yûsuf ve فmam Muhammed, mezhebin te‏ekkülünde etkili olmu‏ büyük Hanefi müctehidleridir. Ebû Yûsuf, mal, vergi ve devlet hukukuna dair Kitabü'l-Harâc adl‎ eserini yazm‎‏, hanefî me‎hebinin devlet ricâli ve kitleler aras‎nda yay‎lmas‎na katk‎da bulunmu‏tur. Abbâsî halifesi Hârun er-Re‏îd zaman‎nda "kâd‎u'l-kudât (ba‏ kad‎)" olmu‏, böylece mezhebin icrâ ve kazâda uygulanmas‎ yolunu açm‎‏t‎r.

es-Serahsî'nin, el-Mebsût'undan sonra Hanefi f‎kh‎n‎ aç‎klayan ve geli‏tiren te'lifler devam etmi‏tir. el-Kâsânî'nin (ö. 587/1191) Bedâyiu's-Sanayi' fi Tertîbi'‏-قerâyî' adl‎ eseri son derece sistemli ve deًerli bir eserdir. Daha sonraki önemli te'lîf ve ‏erhlerden baz‎lar‎ da ‏unlard‎. el-Merginânî'nin (ö. 593/1197) el-Hidvye adl‎ eseri. Bunun ba‏l‎ca ‏ehrleri فbnü'l-Hümâm'‎n (ö. 861/1457) Fethu'l-Kadîr, es Siًnak‎'nin (te'lif: 700/1300) en-Nihâye, el-Bâbertî'nin (ö. 786/1384) el-فnâye ve el-Kurlânî'nin (ö. VIII/XIV. as‎r) el-Kifâye adl‎ eserleridir. en-Nesefi'nin (ö. 710/1310) Kenzü'd-Dekâik'i sonraki önemli te'liflerden olup, yine ayn‎ müelif taraf‎ndan, el-Nâf‎ ad‎yla ‏erhedilmi‏tir. Diًer önemli ‏erhleri; ez-Zeylaî'nin (ö. 743/1342) Tebyînü'l-Hakâik'i ile فbn Nüceym el-M‎srî'nin (ö. 970/1562) el-Bahru'r-Râik adl‎ eserlerdir. Osmanl‎lar döneminde yaz‎lan en önemli eserler ‏unlard‎r: Molla Hürsev'in (ö. 885/1480) ed-Dürer'i ve buna Vankulî (ö. 1000/1591) ile ba‏kalar‎ taraf‎ndan yaz‎lan ‏erhler, el-Halebî'nin (ö. 956/1549) el-Mülteka'l-Ebhur'u ile bunun قeyhzâde (ö.1078/1667) taraf‎ndan te'lif edilen Mecmau'l-Enhur adl‎ ‏erhi. Timurtâ‏î'nin (ö.1004/1595) Tenvîru'l-Ebsâr'‎ ile el-Haskefî'nin (ö. 1088/1677) ed-Dürrü'l-Muhtâr'‎na yaz‎lan ‏erh ve فbn Âbidîn (ö. 1252/ 1836) taraf‎ndan yaz‎lan Reddü'l-Muhtâr ale'd-Dürri'l-Muhtâr adl‎ büyük ‏erh de önemli eserlerdendir. Yine Tanzimat devrinde Ahmed Cevdet Pa‏a ba‏kanl‎ً‎ndaki bir komisyon taraf‎ndan 1869-1876 y‎llar‎ aras‎nda haz‎rlanan 1851 maddelik Mecelle medenî hukuk alan‎nda meydana getirilmi‏ önemli bir çal‎‏mad‎r. Mecelle, ‏ah‎s, aile ve miras münâsebetlerine ve aynî haklara âit birçok önemli konular‎ f‎k‎h ve fetvâ kitaplar‎na b‎rakm‎‏t‎r. Mecelle'nin ‏erhleri aras‎nda; Ali Haydar Efendi'nin (ö.1355/1936) Düraru'l-Hukkâm adl‎ Türkçe ‏erhi ile Mes'ud Efendi'nin (ö. 1310/1893) Arapça Mir'ât-‎ Mecelle'si zikredilebilir. 1875 M. tarihinde M‎s‎r adliye nâz‎n Muhammed Kadri pa‏a taraf‎ndan tedvîn edilen el-Ahkâmü'‏-قer'iyye ile 1917 tarihli Osmanl‎ Hukuk Âile Kararnâmesi diًer kanun mecelleleridir.

Hanefi mezhebinin özelliklerine gelince bizzak Ebû Hanife ictihad ederken takip ettiًi usûlü ‏u ‏ekilde aç‎klam‎‏t‎r: "Allah'‎n kitab‎ndakini al‎r kabul ederim. Onda bulamazsam Rasûlullah'‎n mûtemed alimlerce mâlûm, me‏hur sünnetiyle amel ederim. Onda da bulamazsam ashâb-‎ kiramdah dilediًim kimsenin re'yini al‎r‎m. Fakat i‏, فbrahim en-Nehaî, e‏-قa'bî, el-Hasenü'l-Basrî ve Atâ'ya gelince, ben de onlar gibi ictihad ederim" (el-Mekkî, Menâk‎b, I, 74-78; ez-Zehebî, Menâk‎b, s. 20-21). Ebû Hanife f‎kh‎; "ki‏inin leh ve aleyhte olan‎, yani iyi ve kötüyü tan‎mak" diye tan‎mlar ve meselelerin hükümlerini kitap, sünnet, icmâ ve k‎yas delillerinden birisine baًlar. Herhangi f‎khî bir mesele önce Kur'ân âyetleri ile kar‏‎la‏t‎r‎l‎r. Âyetin فbâre, i‏âre, iktizâ veya delâletinde bir ‏ey varsa ona baًl‎ olarak çözülürdü. Kur'ân'da bir çözüm bulunmazsa, sünnete ba‏vurulur. Ancak Hanefilerin sünnetin Hz. Peygamber'e dayanmas‎n‎ tâyin hususunda özel metotlar‎ vard‎r. Bu usûle göre, her an'ane bir sünnet olmayabilir. Mütevâtir ve me‏hur hadisler d‎‏‎nda kalan haber-i vâhid ve mürsel hadisler özel incelemeye tâbi tutulur.

Ebû Hanife haber-i vâhidi (tek râvînin rivâyet ettiًi hadis), râvînin güvenilir (sika), fakih ve adâletli olmas‎; rivâyet ettiًi ‏eye ayk‎r‎ bir amelde bulunmamas‎ ‏art‎yla kabul eder. Meselâ Ebû Hüreyre'nin (ö. 58/677) rivâyet ettiًi; "Birinizin kab‎na köpek batarsa, birisi temiz toprakla olmak üzere, onu yedi defa y‎kas‎n" (Buhârî, Vüdû', 33; Müslim, Tahâret, 89, 91, 92, 93) hadîsini Ebû Hanife kabul etmez. Çünkü Ebû Hüreyre bu hadisle amel etmez ve böyle bir kab‎ üç kere y‎kamakla yetinirdi. Bu durum hadîsi rivâyet bak‎m‎ndan zay‎flatmakta, hattâ, Ebû Hüreyre'ye isnad‎n‎ bile ‏üpheli bir duruma sokmaktad‎r. Ebû Hanife'nin âhâd haberleri kabulde esas ald‎ً‎ prensipleri ‏öylece özetlemek mümkündür:

a) Ahâd haber, فslâm hukukunun kaynaklar‎ tek tek incelendikten sonra elde edilecek ortak esaslara göre deًerlendirilir. Eًer âhâd haber bu esaslarla çat‎‏‎rsa, iki delilden daha kuvvetli olan‎ al‎n‎r; çat‎‏an tek râvili haber terkedilerek sözkonusu esasa dayan‎l‎r ve böyle bir haber "‏âz" say‎l‎r.

b) Âhâd haber Kur'ân'‎n genel ifadesine (âmm'e) veya Kur'ân'da bulunan bir lâfza (zâhir anlama) ayk‎r‎ dü‏erse, haber terkedilerek Kitap'la amel edilir. Burada da iki delilden daha kuvvetli olan‎ tercih vard‎r. Çünkü Kur'ân'‎n sübûtu kat'îdir. Ebû Hanîfe'ye göre, delâlet bak‎m‎ndan Kur'ân'‎n zâhirleri ve genel ifadeleri kesindir. Haber, Kur'ân'‎n âmm ve zâhirine ayk‎r‎ olmaks‎z‎n, onun mücmel'ini beyan ederse, bu haber kabul edilir. Bu, âhâd haberler Kur'ân'da olmayan bir hükmü ona ilâve anlâm‎na gelmez.

c) Âhâd haberin me‏hur sünnetle çat‎‏mas‎ hâlinde, kuvvetli olan me‏hur sünnet esas al‎n‎r.

d) Âhâd haber, kendisi gibi tek râvili bir haberle çeli‏irse, râvisi daha bilgili ve fakîh olan tercih edilir.

d) فki haberden birisinde, senet veya metin bak‎m‎ndan fazlal‎k varsa, ihtiyat yönü dü‏ünülerek b‎i fazlal‎k kabul edilmez.

e) Âhâd haberle, kaç‎n‎lmas‎ imkans‎z olan "umumî belvâ", yan‎ s‎k s‎k vukû bulduًu için herkesin yapmak zorunda kald‎ً‎ hususlarda amel edilmez. Bu gibi durumlarda haberin mütevâtir veya me‏hûr olmas‎ gerekir.

f) Yine Ebû Hanife âhâd haberlerin, seleften hiç kimse taraf‎ndan tenkid ve ta'n'a uًramamas‎; râvînin onu i‏ittiًi andan rivâyet ettiًi ana kadar ezberinde tutmas‎, haberi kimden ald‎ً‎n‎ hat‎rlamamas‎ halinde, yaz‎s‎na güvenmemesi; ‏üpheli hallerde uygulanmayan had cezalar‎nda deًi‏ik rivâyetler bulunursa, ihtiyat yönünün tercih edilmesi; ba‏ka haberlerle desteklenene âhâd haberlerin al‎nmas‎ gibi prensipler geli‏tirmi‏tir (M. Zahid el-Kevserî, a.g.e., I, 27, 28) Ayn‎ Müellif; Te'nîbü'l-Hatîb,1361 Kahire, s. 152-154).

Mürsel hadisler için de baz‎ ‏artlar öngörülmü‏tür. Senedi Hz. Peygamber'e ula‏mayan ve senedinde kopukluk bulunan hadîse mürsel veya munkat‎' hadis denir. قâfiîler mürsel için birtak‎m kabul ‏artlar‎ öne sürerken; Ebû Hanîfe ve فmam Mâlik mürsel hadisi kay‎ts‎z-‏arts‎z kabul eder. Yaln‎z hadîsi rivâyet eden râvinin sika olmas‎n‎ yeterli görürler. Diًer yandan mürsel hadis, kendisinden daha kuvvetli olan bir delille çat‎‏mamal‎d‎r. فslâm'‎n ilk devirlerinde mürsel hadislerle amel edilmi‏tir. Hattâ فbn Cerîr et-Taberî (ö. 310/922), "mürsel haberi mutlak olarak reddetmek hicrî ikinci yüzy‎l‎n ba‏‎nda ortaya ç‎kan bir bid'att‎r" demi‏tir. Buhârî ve Müslim gibi mûteber hadisçiler eserlerinde mürsel hadislere yer vermi‏ler, bunlar‎ delil olarak zikretmi‏lerdir (Buharî, Ezân, 95; Ebû Zehra, Usûlü'l-F‎kh, s. 111).

Ebû Hanife'n‎n az hadis bildiًini, hadise gereken önemi vermediًini veya hadislere muhâlefet ettiًini, ya da zay‎f hadisleri ald‎ً‎n‎ öne sürenler, mezhep imamlar‎n‎n hadisleri kabul için ileri sürdükleri ‏artlar‎ tetkik etmeyen kimselerdir. Fitne ve yalan‎n yayg‎n olduًu bir devirde, Hz. Peygamber ‏öyle buyurdu, diyerek hadis nakleden herkesin rivâyet ettiًi hadîsi kabul edenler, Hanefîlerin hadislere muhâlefet ettiًini san‎rlar. Halbuki onlar, kitap, sünnet ve sahâbilerin hükümleri gibi nass'lar‎n kaynaklar‎n‎ ara‏t‎rmada son derece titizlik göstermi‏ler; nass'a dayanan ve kabule lây‎k görülen, birbirine benzer meseleleri ç‎kard‎klar‎ temel prensibe dayand‎rarak bir kaide alt‎nda toplam‎‏lard‎r. Tarafs‎z âlimlerin incelemesini göre, Ebû Hanife'nin ictihad ‏ûrâs‎nda kendisine yard‎mc‎ olan hadis hâf‎zlar‎n‎n bulunduًu ve ictihadlar‎nda bizzat üstadlar‎ndan öًrendiًi dört bin kadar hadis kulland‎ً‎ aç‎ًa ç‎km‎‏t‎r. Onun baz‎ hadisleri reddetmesi, hadisin s‎hhati için ileri sürdüًü ‏artlara bu hadislerin uymamas‎ yüzündendir. Ebû Hanife sahih hadîsi reddetmek bir yana, mürsel ve zay‎f hadisleri bile k‎yasa tercih etmi‏tir (فbn Hazm, el-فhkâm fi Usüli'l-Ahkâm, N‏r. A.M. قakir M‎s‎r (t.y.), s. 929; el-Kevserî, Te'nîb, s. 152; Mekkî, Menâk‎b, II, 96).

Ebû Hanife ictihadlar‎nda k‎yas ve istihsana çok yer vermi‏tir. K‎yas; hakk‎nda Kur'ân ve sünnette hüküm bulunmayan bir meselenin hükmünü, aralar‎ndaki ortak illet dolay‎s‎yla, hakk‎nda nass bulunan meselenin hükmüne baًlamak demektir. Asl‎nda daha önce sahâbe devrinden müctehid imamlar devrine kadar k‎yasa ba‏vurulmu‏tu. Ebû Hanife'nin yapt‎ً‎, k‎yas‎ kaidele‏tirmek, çok kullanmak ve henüz meydana gelmemi‏ hâdiselere de uygulamaktan ibarettir (فbnü'l-Kayyim, ف'lâmü'l-Muvakk‎în, l, 77, 227).

K‎yas uygun dü‏meyen yerde Ebû Hanife istihsan yapard‎. Ebû'l-Hasen el-Kerhî (ö. 340/951) فstihsân‎ ‏öyle tarif eder: "Müctehidin daha kuvvetli gördüًü bir husustan dolay‎, bir meselede benzerlerin hükmünden ba‏ka bir hükme ba‏vurmas‎d‎r" (Ebû Zehra, a.g.e., s. 262). فmam Mâlik; "فstihsan ilmin onda dokuzudur" derken; فmam قafiî, istihsan‎ ‏er'i bir delil saymam‎ ve onu " Bir kimsenin keyfine göre bir ‏eyi beًenmesi, ho‏ ve güzel bulmas‎d‎r"sözleriyle reddetmi‏tir. Hattâ o, el-Ümm adl‎ eserinde, "Kitâbü فbtâli'l-فstihsân" ba‏l‎kl‎ bir bölüm ay‎rarak, istihsâna hücum etmi‏tir (bk. el-Ümm, VII,267-277). فbn Hazm'a göre istihsan; "Nefsin arzulad‎ً‎ ve beًendiًi ‏ekilde hükmetmektir" (فbn Hazm el-فhkâm, s. 22; فbn Hazm فbtâlü'l-K‎yâs, s. 5-6)

Ancak hiçbir فslâm hukukçusu, bu arada Hanefiler istihsân‎ bu ‏ekilde anlamam‎‏lard‎r. Aksi görü‏te olanlar yanl‎‏ anlad‎klar‎ için tenkitte bulunmu‏lard‎r. K‎yas‎ kabul edenler aras‎nda Hanefilerin kastettiًi anlamda istihsan yapmayan yoktur. قafiilerin istihsân‎n aleyhinde öne sürdükleri deliller, doًru bulunursa, bu onlar‎n benimsediًi k‎yas‎ da geçersiz k‎lar (M. Ebû Zehra, Usûlü'l-F‎kh, s. 270 vd.)

el-Kevserî'nin, Ebû Bekir er-Râzi'den (ö. 370/980) nakline göre, istihsan iki alanda cereyan eder. a) فctihad ve re'yimize b‎rak‎lm‎‏ miktarlar‎n miktar ve tespitinde re'yimizi kullanmak. Mehir, nafaka, tazminat bedeli, yasak ava kar‏‎l‎k kesilecek hayvan‎n takdirlerinde olduًu gibi. b) Daha kuvvetli bir delilden dolay‎ k‎yas‎ terketmek. es-Serahsî (ö. 490/ 1097) bunu ‏öyle aç‎klar: "Gerçekte istihsan iki k‎yastan ibaret olup, birisi aç‎k (celî) ve etkisi zay‎ft‎r. Buna "k‎yas" ad‎ verilir. Ötekisi kapal‎ (hafî) ve etkisi kuvvetlidir. Buna da "فstihsân" ad‎ verilir, yani "k‎yas-‎ müstahsen" denilir. Bunlarda tercih, tesire göre olup, aç‎kl‎k ve kapal‎l‎k sebebiyle deًildir" (es-Serahsî, el-Mebsût, X, 145; el-Kevserî a.g.e., I, 24-27).

Yukar‎daki k‎yasa ‏u örneًi verebiliriz: Kurt vb. y‎rt‎c‎ hayvanlar‎n etleri haram olduًu gibi, içtikleri suyun art‎ً‎ da haramd‎r. Ayn‎ ‏ekilde y‎rt‎c‎ ku‏lar‎n da hem etleri, hem de art‎klar‎ haramd‎r. Bu zâhir (aç‎k) k‎yas‎n bir sonucudur. فstihsana göre ise, hafi (gizli) k‎yas yoluna gidilerek, ba‏ka bir sonuca ula‏‎l‎r. قöyle ki; y‎rt‎c‎ hayvanlar‎n art‎klar‎ salyalar‎ kar‎‏t‎ً‎ için pistir, çünkü salyalar‎ onlar‎n pis olan etlerinden meydana gelmektedir. Y‎rt‎c‎ ku‏lar ise, suyu gagalar‎yla içtikleri için art‎klar‎ salyalar‎yla temas etmez. Gagalar‎ de kemik olduًu için art‎kta herhangi bir eser b‎rakmaz. Buna göre, istihsânen y‎rt‎c‎ ku‏lar‎n art‎ً‎ olan su pislenmez, ancak ihtiyat bak‎m‎ndan böyle bir suya mekruh denilir.

Bazan ‏er'i bir delille çat‎‏an k‎yas terkedilerek istihsan yoluna gidilir. K‎yasa göre, unutarak yiyip içen kimsenin orucu bozulur, fakat bu kimsenin orucunu bozulmayacaً‎na dair Hz. Peygamber'den rivâyet edilen bir hadis (Buharî, Savm, 26; Müslim, S‎yam,171) sebebiyle k‎yas terkedilmi‏tir. Yine namazda kahkaha ile gülenin, k‎yasa göre yaln‎z namaz‎n‎n bozulmas‎ gerekirken, hadisle abdestinin de bozulacaً‎ bildirilmi‏tir. (Zeylaî, Nasbu'r-Raye, I, 47). فstisnâ' (sanatkâra bir i‏ ‎smarlama) akdinde, akde konu olan ‏ey, akid s‎ras‎nda mevcut olmad‎ً‎ için k‎yasa göre akdin bât‎l olmas‎ gerekirken, her devirde bu türlü akitle muâmele yap‎lageldiًinden, onun s‎hhati üzerinde icmâ' veya örf te‏ekkül etmi‏ ve bu yüzden k‎yas terkedilmi‏tir. Bazan zarûret yüzünden k‎yas terkedilerek istihsan yap‎l‎r. Meselâ; kad‎n‎n bütün vücudu mahremdir. Fakat, hastal‎k hâlinde doktorun onun baz‎ uzuvlar‎na bakmas‎ câiz olur. Burada, "zarûretler haram olan ‏eyleri mübah k‎lar" kaidesi uygulan‎r. Yukar‎daki örneklerden de anla‏‎lacaً‎ gibi, Hanefilerin uygulad‎ً‎ istihsan ya nass'a, ya k‎yasa, ya icmâ'a yahut da zarûrete dayanmaktad‎r. Bu temele dayanan istihsân‎, ba‏ka kavramlar alt‎nda da olsa قâfiîlerin de kabul etmesi gerekir. قâfiî'nin itirazlar‎ belki, sadece örf sebebiyle istihsan çe‏idini içine alabilir. Çünkü örfün hüküm istinbât‎ için bir temel te‏kil edip etmemesi bu iki mezhep aras‎nda ihtilâfl‎d‎r (bk. e‏-قâfiî, el-Ümm, VII, 267 vd.; el-Kevserî, a.g.e., I, 23-27; es-Serahsî, el-Mebsût, X, 145; es-Serahsî, el-Usûl, II, 201; Ebû Zehra, Usûlü'l-F‎kh, s. 263-273).

Hanefî mezhebi Irak'ta doًmu‏ ve Abbâsîler devrinde ülkenin ba‏l‎ca f‎k‎h mezhebi olmu‏tur. Mezhep özellikle doًuya doًru yay‎larak Horasan ve Mâverâunnehir'de en büyük geli‏mesini göstermi‏tir. Birçok ünlü Hanefî hukukçu bu ülkelere mensuptur. Maًrib'te Hanefîler V. yüzy‎la kadar Mâlikîlerle beraber bulunuyorlard‎. Sicilya'da ise hâkim durumda idiler. Abbasîlerden sonra Hanefi mezhebinde bir gerileme görülmü‏se de, Osmanl‎ devletinin kurulmas‎yla yeniden geli‏me olmu‏; Osmanl‎ s‎n‎rlar‎ içinde, halk‎ ba‏ka bir mezhebe baًl‎ olan yerlere bile, فstanbul'dan Hanefi mezhebine sâlik hâkimlerin gönderilmesi, mezhebe buralarda resmîlik kazand‎rm‎‏t‎r (M‎s‎r ve Tunus'ta olduًu gibi). Günümüzde Afganistan, Pakistan, Türkistan, Buhara, Semerkand gibi Orta Asya ülkelerinde hanefîlik hakimdir. Bugün Türkiye ve Balkan Türkleri", Arnavutluk, Bosna-Hersek, Yunanistan, Bulgaristan ve Romanya müslümanlar‎ genel olarak Halefîdirler. Hicaz, Suriye Yemen'in, Aden bölgesindeki müslümanlar‎n bir k‎sm‎ da Hanefidir (Ebû Zehra, Ebû Hanife, terc. O, Keskioًlu, فst. 1966, s. 473 vd.).

Kaynak:Hamdi DÖNDÜREN ve
ADNAN ÖZTÜRK
 

 

Sitemizin, Sayfalar‎ haz‎rlan‎rken www.baktube.tr.gg ve www.kuranmektebi.com  çe‏itli web adreslerinden, dokumanlar‎ndan, Dini Kitap ve Dergilerden faydalan‎lm‎‏t‎r  C.C raz‎ olsun diyoruz.
 
Dinayetim  ve  فslamAkaid  Siteleri ad‎na ADNAN  ÖZTÜRK.
 © Copyright 2007/2009, Dinayetim  ve  فslamAkaid    Web Tasar‎m: byAdnanoe 
 
                                                


Bugün 34310 ziyaretçi (60970 klik) kişi burdaydı!
 
Polis Radyosunu Dinlemektesiniz..

http://islamakaid.tr.gg/

SÜPER TEKLİFE GELİN SİZDE ÜYE OLUN, SİZDE PARA KAZANIN,MAİL OKUYARAK, ÜYE YAPARAK...

NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE,Saraylarda süremem dağlarda sürdüğümü,Bin cihana değişmem şu öksüz Türklüğümü. ULU HUN KAĞANLIĞI,Yüzde Yüz Türk Olduğun Gün Cihan Senindir..

Shoppen-auf-Rechnung.com DepoDepo Vip Hizmeti'ne Hoşgeldiniz

Türkiye Hava Durumu
Web Tasarım: byAdnanoe

[40 MOTORA KAYIT]
[300 Arama Motorlarına Kayıt]


ADNAN ÖZTÜRK internet Sitesine Hoşgeldiniz
Atatürk Diyorki...
"Hepiniz milletvekili
olabilirsiniz,
bakan olabilirsiniz..
Hatta
cumhurbaşkanı
olabilirsiniz.
Fakat sanatkar
olamazsınız."
byAdnanoe

Türkiye Yol Haritasi

Lütfen Suyumuzu Tasarruflu ve Temiz Kullanalım, Ailemizi Çevremizi Biliçlendirelim, TEMA Vakfını Destekliyelim. byAdnanoe
Lütfen Suyumuzu Tasarruflu ve Temiz Kullanalım, Ailemizi Çevremizi Biliçlendirelim, TEMA Vakfını Destekliyelim. byAdnanoe

Sağlıklı bir hayat için elele. Sigarasız bir toplum için elele... verip bu sigara illetinden kurtulmalıyız. Hem kendimizi, hem de etrafımızdaki sevdiklerimizi düşünelim. Bize sigaranın hiç bir faydası olmadığı halde inanılmaz derece'de ZARARLI OLDUĞUNU SİGARA PAKETLER'İNİN ÜSTÜNE BİLE YAZIYORLAR. Fakat halen içmeye devam ediliyor. Neden sigara içiyorsunuz faydalı olan bir tarafı varmı YOK . Siz'de kendinize bir iyiylik yapın ve o illetten kurtulun.  byAdnanoe

BAŞBAKANLIK ACİL 150...
ALOBİLGİ SİTESİ SUNAR, ARADIGINIZ HERBİLGİ BURDA...RESMİ GAZETE...
DEVLET ARŞİVLERİ...GENELGE...
E-TÜRKİYE... MEVZUAT...
DTVT-BAŞBAKANLIK...METEO-HAVA DURUMU...
T.C-KİMLİK ...VERGİ...
ANKARA GÜDÜL AKÇAKESE KÖYÜ HARİTA'DA GÖR...

Surftipp: Flashseiten
BOLindir kişisel siteler
 

Ziyaretinize Teşekkürler Şuan. .Aktif Ziyaretiçi
Copyright 2009, www.ilksoz.tr.gg www.dinlerdunyasi.tr.gg www.kitabinioku.tr.gg www.dinayetim.tr.gg ve www.islamakaid.tr.gg ADNAN ÖZTÜRK'e aittir.
Designed:byAdnanoe
Bu site 1024x768 çözünürlüğünde firefox (1,2,3,3.5) - İnternet Explorer (6,7,8) - Google Chrome (1,2) - Opera (10) -Safari (4) tarayıcıları ile optimize edilmiştir. (En iyi İnternet Explorer 7 ile)

TÜRK TURAN BωRLωωω www.ergenekondestani.npage.de Sunar Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar
Türk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de SunarTürk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de SunarTürk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de SunarTürk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de SunarTürk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de SunarTürk Turan Birligi www.ergenekondestani.npage.de Sunar
ADNAN ÖZTÜRK internet Sitesine Hosgeldiniz Designed: byAdnanoe
| ANASAYFA | HAKKIMIZDA | SORULARLA İSLAMİYET | DİB-DİYANET İŞLERİ | C.C EMANET OLUNUZ | KURANI KERİM DİNLE | KURANI KERİM TEFSİRİ | İSLAMİYETİN TEMEL ŞARTLARI | İMANIN ŞARTLARI-AMENT | NAMAZ SRELERİ | NAMAZIN MANASI | BİR NAMAZIN YKS | NAMAZ KILARKEN HALİMİZ | NAMAZ DİNİN DİREĞİ VİDİO | RESİMLE 2 REKAT NAMAZ | HADİSİ ŞERİFLER | İSLAM İLMİHALİ | DUA | EĞİTİM | BİLGİ | ALLAHA GİDEN YOL | HARUN YAHYA | B.SAİDİ NURSİ | EZANDAN RAHATSIZ OLANLAR | KURAN MEKTEBİ | 3 AYLAR MİRA KANDİLİ | 3 AYLAR BERAT KANDİLİ | MEZHEBLER | ŞİFALI BİTKİLER | TEMA VAKFI |

Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol